سید عبدالله موسوی شیرازی
سید عبدالله موسوی شیرازی
| سید عبدالله موسوی شیرازی | |
|---|---|
 |
|
| زادروز | (۱۳۰۹ ق-۱۲۷۰ ش) |
| درگذشت | (اول محرم ۱۴۰۵هـ. ق ۱۳۶۳/۷/۵ ش) |
| آرامگاه | ایران، مشهد |
| محل زندگی | مشهد |
| استادان | آقا ضیاء عراقی، محمد حسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی و... |
| نقش‌های برجسته | مرجع تقلید |
| آثار | الدّرر المبیض فی منجزات المریض، امام و امامت از دیدگاه اسلام،توضیح المسائل و... |
سید عبدالله موسوی شیرازی (۱۳۰۹ - ۱۴۰۵ق)(۱۲۷۰ - ۱۳۶۳ش)، از مراجع تقلید شیعه در قرن چهارده و پانزده قمری و ساکن مشهد بود. او جزء علمایی بود که به سیاست‌های رضاخاناعتراض کرد و در تجمع مردم در مسجد گوهرشاد نقش داشت. اعلامیه‌های متعددی علیه محمدرضا پهلوی صادر کرد و از حامیان جمهوری اسلامی محسوب می‌شد. مدفن او در مشهد در حرم امام رضا (ع) قرار دارد. سید محمدباقر موسوی شیرازی (م۱۳۹۳ش) فرزند اوست.
محتویات
[نهفتن]زندگی نامه و تحصیلات
سید عبدالله شیرازی در شب ۱۳ شعبان ۱۳۰۹ هـ. ق. مطابق با ۱۲۷۰/۱۲/۲۳ هـ.ش، در شیراز متولد شد. پدرش سید محمد طاهر شیرازی از علمای شیراز بود. وی پس از گذراندن دروس مقدماتی در شیراز به نجف رفت و پس از کسب درجه اجتهاد در آنجا به زادگاهش برگشت. پس از مدتی به دلیل موضع‌گیری‌هایش علیه حکومت پهلوی مجبور شد به نجف بازگردد و پس از چهل سال سکونت در آنجا به ایران بازگشت و در مشهد ساکن شد و به تدریس و تربیت طلاب پردخت.
سید عبدالله شیرازی به دلیل فعالیت‌های سیاسی علیه خاندان پهلوی تحت فشار قرار گرفت در ایران مبارزات سیاسی را ادامه داد و مخالفت رسمی و علنی خویش را با حکومت رضاشاه پهلوی اعلام کرد و دستگیر و زندانی شد. پس از حادثه مسجد گوهرشاد، شیرازی به طور مخفیانه راهی نجف اشرف شد و چهل سال در آنجا ماند. وی ده سال پایانی عمر خود را در مشهد گذراند و مشغول تدریس علوم دینی و تربیت شاگردان بود.[۱][۲]
حیات علمی
سید عبدالله شیرازی در ۷ سالگی به مکتب خانه رفت و روخوانی قرآن، خواندن و نوشتن کتاب‌های فارسی و ادبیات مرسوم را نزد پدر فراگرفت. سپس در حوزه علمیه زادگاه خود شیراز، به آموختن لغت، صرف، نحو و ادبیات عرب پرداخت و برخی از کتاب‌های اصولی و فقهی و نیز منطق و فلسفه را آموخت. در درس شیخ علی ابوالوردی، میرزا محمد صادق مجتهد و شیخ محمد رضا شامنی حاضر شد. [۳]
او در جمادی الاول ۱۳۳۳ هـ. ق. شیراز را به قصد ادامه تحصیل در حوزه علمیه نجف، ترک گفت. در نجف از درس سید ابوالحسن اصفهانی، آقاضیاء عراقی و شیخ محمد حسین نائینی استفاده کرد. شیرازی پس از اقامت سیزده ساله درنجف اشرف و اخذ درجه اجتهاد، به شیراز، بازگشت و به احیای حوزه علمیه شیراز پرداخت. [۴] سید عبدالله پس از مدتی به نجف بازگشت و بعد از چندین سال اقامت به ایران آمد و در مشهد فعالیت‌های علمی خود را ادامه داد.
آثار
سید عبدالله در دوران حیات خود آثار زیادی را تألیف کرد که عبارتند از:
- التحفه الکاظمیه فی قتل الحیوانات بالآلات الکهربائیه.
- ازاحه الشبهه فی حکم الافاق المتحده و المختلفه.
- المسأله الرجوعیه فی حکم المطلقه الرجعیه.
- الرساله الربیعیه فی تصحیح النیابه العبادیه.
- الحاشیه علی العروه الوثقی، فقه استدلالی.
- ازاحه الشبهات فی الشک فی الرکعات.
- ازاحه الشبهات فی الشک فی الرکعات.
- عمده الوسائل فی الحاشیه علی الرسائل.
- مناظرات دهگانه با علمای اهل سنت.
- رفع الحاجب فی الاجره علی الواجب.
- الدّرر المبیض فی منجزات المریض.
- امام و امامت از دیدگاه اسلام.
- الاحتجاجات العشره.
- ذخیره الصالحین.
- الامامه و الشیعه.
- توضیح المسائل.
- انیس المقلّدین.
- کتاب القضاء.
- مناسک حج.
- پوشش زن از دیدگاه اسلام.
- الرساله الرجبیه، فقه استدلالی.
- کتاب الحج / بقلم محمد تقی الطبسی.
- کتاب الصوم / ۲ جلد / بقلم علی ارومی.
- تنقیح الاصول / ۴ جلد / بقلم علی ارومی.
- رسالة فی الترتب / بقلم علی اکبر وحیدی همدانی.
- محاضرات فی الحج / بقلم سیّد محمّدعلی شیرازی.
- القطرة فی زکاة الفطرة / بقلم علی محمّدی مازندرانی.
- کتاب الخمس / ۲ جلد / بقلم علی اکبر الوحیدی الهمدانی [۵]
فعالیت‌های سیاسی-فرهنگی
شیرازی پس از ده سال اقامت در نجف به شیراز برگشته و به جنبه‌های علمی طلاب حوزه و مدارس علمیه و اوضاع دینی شهر که در اثر روی کارآمدن رضاخان وضع آشفته‌ای به خود گرفته بود، پرداخت و از طرف دیگر در ارتباط با فعالیت‌های غیر دینی رضاخان با دیگر علمای شیراز و اصفهان و قم گفتگو و مذاکره کرد.[۶][۷]
- اواخر محرم الحرام سال ۱۳۵۴ هجری قمری پس از پایان مذاکراتش با آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری به طور غیرعلنی وارد مشهد مقدس شد با حاج آقا حسین قمی و حاج سید یونس اردبیلی دیدار و تبادل نظر کرد که نتیجه این جلسات دعوت از اقشار مردم جهت تحصن در مسجد گوهرشاد و حادثه مسجد گوهرشاد بود که به دستگیری هشت تن از علما از جمله سید عبدالله شیرازی انجامید. واکنش‌ها باعث آزادی علما شد. شیرازی پس از آزادی از زندان رضاخان در تهران، در روز سه‌شنبه ۲۸ رجب المکرم ۱۳۵۴ هجری قمری برابر با چهارم آبان ۱۳۱۴ شمسی وارد شیراز شد و پس ار توقفی کوتاه به نجف رفت.[۸]
- حمایت از آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، محکوم کردن اعدام نواب صفوی، مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، تلگرام به امینی نخست‌وزیر وقت، احضار سفیر کبیر ایران (در بغداد) به نجف‌اشرف و اعلام ضرورت لغو این لایحه، برخورد تند با رفراندوم ششم بهمن (انقلاب سفید شاه و مردم)، محکومیت حمله ماموران رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه از جمله فعالیت‌های شیرازی در این دوره است.
- در سال ۱۳۵۴ پس از اخراج علما و طلاب ایرانی از عراق توسط رژیم بعثی، او راهی ایران شده و در شهر مشهد ساکن شد و در مبارزات انقلاب نقش موثری داشت. [۹]پس از پیروزی انقلاب ایران از حامیان آن محسوب می شد و در زمینه جنگ هشت ساله عراق علیه ایران معتقد بود که خطر وجود صدام در عراق نه تنها به نابودی عراق می‌انجامد بلکه تا صدام بر عراق حکومت می‌نماید، هیچ گونه ثبات و امنیتی در منطقه وجود نخواهد داشت.[۱۰] وی خود نیز برای تشویق رزمندگان در جبهه حضور پیدا می کرد و بیت او محل رفت و آمد انقلابیون بود. شیرازی در مناسبت ها و حوادث مختلف اعلامیه صادر می کرد و تا اواخر عمر فعال بود.[۱۱]
درگذشت
آیت الله شیرازی در ۹۶ سالگی، در سحرگاه اول محرم ۱۴۰۵هـ. ق ۱۳۶۳/۷/۵ ش درگذشت و در جوار حرم امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.
پانویس
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید عبدالله شیرازی.
- ↑ مرکز دایره المعارف بزرگ جهان اسلام.
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید عبدالله شیرازی.
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سید عبدالله شیرازی.
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سید عبدالله شیرازی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
- ↑ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
- ↑ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی آیت الله سید عبدالله شیرازی.
منابع
- پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سید عبدالله شیرازی.
- روزنامه جمهوری اسلامی۸۹/۹/۱۶.
- مرکز دایره المعارف بزرگ جهان اسلام.
- مرکز اسناد انقلاب اسلامی.